Con Dao Hai Lưỡi Của Marketing Lan Truyền: Hiểu Về "Khách Xem Chơi" Và Tăng Trưởng Bền Vững

Thời đại mạng xã hội bùng nổ, ai mà không mê cái cảm giác "viral" chứ? Nhưng mà, như anh Andrew Chen đã chia sẻ trong một thread siêu thấm, cái sự "viral" này không phải lúc nào cũng là phép màu đâu nha. Đằng sau cái sự bùng nổ đó là cả một mớ rắc rối, đặc biệt là sự xuất hiện của một đám đông mà anh gọi là "Looky-Loos" – hay mình tạm dịch là "khách xem chơi". Đây là những người vào xem, tương tác cho vui chứ chẳng có ý định gắn bó lâu dài gì cả.
Ngay từ tweet đầu tiên, anh Chen đã chỉ ra cái nghịch lý của việc "viral". Anh kể về một kịch bản quen thuộc: sản phẩm được lan truyền trên mạng xã hội, số lượng đăng ký tăng vèo vèo. Nhưng mà, đi kèm với đó là một đống người dùng "chất lượng thấp" – tức là họ chỉ ghé qua, chứ không hề có ý định trở thành khách hàng trung thành. Cái này không phải là chuyện hiếm đâu, mà nó phản ánh một sự thay đổi lớn trong cách mọi người khám phá và tương tác với sản phẩm thời nay.
Cái từ "Looky-Loo" nghe cũng vui tai ha. Nó xuất phát từ ngành bất động sản, để chỉ mấy người đi xem nhà cho vui, chứ không hề có ý định mua. Trong marketing lan truyền, cái khái niệm này cũng hợp lý lắm. Khi sản phẩm của bạn được chú ý, nó sẽ thu hút một lượng lớn người xem, nhưng không phải ai cũng thực sự quan tâm. Như anh Chen nói, thách thức lớn nhất là làm sao phân biệt được giữa người dùng "có ý định cao" – tức là những người thực sự muốn gắn bó với sản phẩm – và mấy ông "khách xem chơi" chỉ làm đẹp số liệu nhưng chẳng đóng góp gì cho sự phát triển bền vững.
Để xử lý vụ này, mấy bạn làm sản phẩm phải xây dựng một hệ thống đo lường xịn sò, không chỉ dừng lại ở số lượng đăng ký. Các chỉ số như tỷ lệ giữ chân người dùng D1/D7/D30 (ngày 1, ngày 7, ngày 30) là cực kỳ quan trọng để đánh giá mức độ gắn bó của người dùng. Nếu tỷ lệ giữ chân cao, nghĩa là người dùng không chỉ ghé qua, mà họ thực sự quan tâm và có khả năng trở thành khách hàng lâu dài. Điều này cũng khớp với những gì blog Demand Curve đã nói: chất lượng người dùng quan trọng hơn số lượng.
Ngoài ra, dù mạng xã hội có thể giúp sản phẩm của bạn "bùng nổ", nhưng thành công thực sự lại nằm ở chất lượng tương tác, chứ không phải số lượt xem hay chia sẻ. Anh Chen cũng nhấn mạnh rằng, đừng chạy theo mấy cái "viral" ngắn hạn, mà hãy tập trung vào tăng trưởng tự nhiên – nơi mà người dùng thực sự quan tâm và yêu thích sản phẩm của bạn. Vì sao? Vì cái sự "viral" nó nhanh đến, nhưng cũng nhanh đi lắm. Hôm nay nổi, mai chìm là chuyện thường.
Trong tweet thứ hai, anh Chen còn chia sẻ link tới bài viết đầy đủ, nơi anh phân tích sâu hơn về chủ đề này và đưa ra nhiều góc nhìn thú vị về việc thu hút và giữ chân người dùng trong thời đại mạng xã hội. Đây chắc chắn là một tài liệu đáng đọc cho mấy bạn làm sản phẩm muốn hiểu rõ hơn về cách "chơi" với người dùng.
Tóm lại, mục tiêu của startup hay mấy bạn làm sản phẩm không phải là chạy theo mấy con số "ảo ma Canada" từ mấy đợt viral, mà là xây dựng một cộng đồng người dùng "có tâm", thực sự yêu thích và gắn bó với sản phẩm. Điều này đòi hỏi một sự thay đổi trong tư duy – từ việc ăn mừng mấy chiến thắng ngắn hạn, sang việc tập trung vào chiến lược dài hạn, ưu tiên chất lượng hơn số lượng.
Nói chung, cái cảm giác "viral" thì sướng thiệt, nhưng đừng để bị cuốn theo mà quên mất mục tiêu chính. Hãy tỉnh táo, xây dựng hệ thống đo lường chuẩn chỉnh, và tập trung vào những người dùng thực sự quan tâm. Có vậy thì mới "chơi lâu, chơi bền" được trong cái thị trường cạnh tranh khốc liệt này!