Mới đây, Sam Altman - ông trùm khởi nghiệp và cựu chủ tịch Y Combinator - đã có một chuỗi tweet siêu chất chia sẻ về những phẩm chất cần có của các founder thành công. Một câu nói đỉnh cao của ổng là: "Founder giỏi là người lúc nào cũng có ý tưởng". Nghe thì đơn giản, nhưng đây là bài học xương máu từ một thí nghiệm tại Y Combinator: 20 team siêu xịn nhưng không có ý tưởng kinh doanh ban đầu, và kết quả là... fail toàn tập. Bài học rút ra: sáng tạo và nảy ra ý tưởng liên tục chính là chìa khóa vàng để thành công trong khởi nghiệp.

Trong tweet đầu tiên, Altman nói về trí thông minh và sự sáng tạo mà các founder cần có. Ổng bảo rằng những người khởi nghiệp thành công thường có kiểu "trí thông minh đặc biệt" - kiểu mà họ nhìn vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, rồi nghĩ ra những ý tưởng mà chưa ai từng nghĩ tới. Đây chính là "skill" sống còn trong thế giới startup, nơi mà việc xoay chuyển tình thế (pivot) hay thích nghi nhanh chóng có thể quyết định bạn là "kỳ lân" hay "kỳ cục".

Sáng tạo trong kinh doanh thì khỏi phải bàn, nó là động cơ chính để tạo ra những giải pháp mới mẻ và tăng năng suất. Một cách tiếp cận có hệ thống như design thinking (tư duy thiết kế) với các bước như: làm rõ vấn đề, nảy ý tưởng, phát triển và triển khai, sẽ giúp startup tận dụng tối đa sức mạnh sáng tạo. Môi trường mà khuyến khích "nghĩ khác đi" sẽ là nơi các startup có thể bứt phá trong thị trường cạnh tranh khốc liệt.

Trong tweet thứ hai, Altman mời mọi người xem full buổi phỏng vấn với ổng, nơi mà ổng đi sâu hơn vào chủ đề này. Buổi phỏng vấn này đúng kiểu "mở mang tầm mắt" cho những ai muốn hiểu rõ hơn về sự sáng tạo trong khởi nghiệp và cách áp dụng nó vào thực tế.

Tweet thứ ba thì Altman chuyển sang kêu gọi các founder tương lai tham gia cộng đồng hơn 9.000 người đang "cày" newsletter miễn phí về startup. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc: muốn làm startup thì phải học hỏi liên tục, vì thị trường thay đổi nhanh như chớp.

Để hiểu sâu hơn về những gì Altman nói, hãy nghĩ đến những người có tư duy độc lập. Họ thường tự tin, giỏi giải quyết vấn đề, và có khả năng tập trung cao độ để thách thức các chuẩn mực cũ, từ đó tạo ra những ý tưởng độc đáo. Trong thời đại mà "cám dỗ" và xao nhãng đầy rẫy, việc giữ được sự khách quan và sáng suốt là điều cực kỳ quan trọng với các founder.

Ngoài ra, một ý tưởng kinh doanh có khả thi hay không còn phụ thuộc vào việc bạn hiểu rõ thị trường, xác định được giá trị độc đáo của mình, và giải quyết đúng vấn đề mà khách hàng đang gặp phải. Các công cụ như biểu đồ phân tích đối thủ hay kỹ thuật "7 lần hỏi tại sao" sẽ giúp bạn kiểm chứng ý tưởng, để không bị lạc lối trong mê cung thị trường.

Nhìn về tương lai, nếu bạn đang ấp ủ ý tưởng cho năm 2025, hãy cân nhắc kỹ về phân tích thị trường, chi phí vốn, và sự độc đáo của sản phẩm/dịch vụ. Từ tài chính, công nghệ đến các ngành sáng tạo, cơ hội thì nhiều vô kể, nhưng mỗi lĩnh vực lại có những yêu cầu riêng để khởi nghiệp thành công.

Để "lên trình" sáng tạo, bạn có thể thử các bài tập như nghĩ ra giải pháp "điên rồ", thách thức các quy chuẩn cũ, hoặc "remix" những ý tưởng đã có. Những cách này không chỉ giúp bạn sáng tạo hơn mà còn tạo ra một văn hóa thử nghiệm - yếu tố sống còn để startup phát triển bền vững.

Những chia sẻ của Sam Altman là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng: sáng tạo và ý tưởng không ngừng nghỉ chính là "chân ái" trong khởi nghiệp. Trong một thế giới kinh doanh luôn biến động, ai nắm được nguyên tắc này sẽ dễ dàng vượt qua thử thách và nắm bắt cơ hội. Bằng cách xây dựng một văn hóa sáng tạo và tư duy độc lập, các founder tương lai có thể khai phá tiềm năng của mình và góp phần vào hệ sinh thái đổi mới đầy sôi động của nền kinh tế.