Trong một tweet đầy suy ngẫm, @signulll đã chạm đúng nỗi lòng của nhiều người trong ngành phần mềm: mảng phần mềm dành cho người dùng (consumer software) giờ đây như bị "tụt mood" so với mảng B2B đang phát triển rực rỡ. Vấn đề nằm ở chỗ, trong khi các công ty B2B đang miệt mài tối ưu hóa và cải tiến không ngừng, thì phần mềm người dùng lại như lạc lối, bị cuốn vào vòng xoáy của các chỉ số và framework cứng nhắc.

@signulll nói một câu chí mạng: ngành phần mềm đã "huấn luyện" cả một thế hệ lập trình viên và doanh nhân chỉ biết chạy theo các chỉ số B2B như giá trị vòng đời khách hàng (LTV) hay tỷ lệ rời bỏ (churn rate), mà quên mất rằng làm phần mềm cho người dùng cần nhiều hơn thế. Nó cần văn hóa, cảm hứng, và cả "vibe" nữa, chứ không chỉ là mấy cái công thức tối ưu hóa khô khan. Nói kiểu dân dã thì: "Cứ như là chúng ta công nghiệp hóa việc làm phần mềm, mà quên mất rằng sản phẩm cần có hồn, có chất, chứ không chỉ là mấy con số."

Nghe mà đau lòng, nhưng đúng là vậy. Nhìn vào thị trường app hiện tại mà xem, nhiều sản phẩm được thiết kế chỉ để "lên trend" nhanh, nhưng lại chẳng bền. Nhiều app chạy theo kiểu kiếm tiền nhanh—nào là dropshipping, nào là in-app purchase—nhưng kết quả là người dùng tải về xong rồi xóa, tỷ lệ rời bỏ cao ngất ngưởng. Chạy theo lợi nhuận ngắn hạn mà quên mất cái gốc: làm sao để người dùng yêu thích và gắn bó lâu dài.

Làm phần mềm cho doanh nghiệp (B2B) thì ưu tiên hiệu quả và khả năng mở rộng, nhưng phần mềm cho người dùng thì khác. Nó phải chạm được vào cảm xúc, phải "nịnh" được người dùng. Như app "Things" mà @signulll nhắc đến ấy, đơn giản mà đẹp, tinh tế mà dễ dùng. Đó là minh chứng rõ ràng rằng sản phẩm có tâm, có tầm thì vẫn sống khỏe trong một thị trường đầy rẫy những thứ phức tạp.

Nhìn rộng hơn, câu chuyện này còn cho thấy một bức tranh lớn hơn về tương lai ngành phần mềm. Từ giờ đến 2025, mọi thứ sẽ thay đổi rất nhiều. Các công cụ lập trình hỗ trợ AI như Copilot đang dần phổ biến, giúp việc viết code trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Điều này có thể mở ra cơ hội cho nhiều bạn trẻ đam mê sáng tạo, làm sống lại thị trường phần mềm người dùng với những sản phẩm mang đậm dấu ấn văn hóa và cảm hứng cá nhân.

Ngoài ra, mô hình giá cả trong phần mềm người dùng cũng đang thay đổi. Từ việc bán một lần (one-time purchase) sang mô hình đăng ký (subscription), các công ty giờ đây phải tập trung vào việc mang lại giá trị liên tục cho người dùng. Điều này buộc họ phải nghĩ xa hơn, không chỉ tối ưu hóa mà còn phải làm sao để người dùng cảm thấy "đáng đồng tiền bát gạo" mỗi tháng.

Câu chuyện của @signulll là một lời nhắc nhở đầy ý nghĩa: làm phần mềm không chỉ là chuyện số liệu, mà còn là chuyện cảm hứng, văn hóa, và sự kết nối với người dùng. Ngành phần mềm cần tìm lại cái "chất" của mình, đặc biệt là trong mảng phần mềm người dùng. Tương lai của ngành này không chỉ nằm ở việc tối ưu hóa, mà còn ở khả năng tạo ra những sản phẩm có hồn, có vibe, và thực sự khiến người dùng yêu thích.

Nói ngắn gọn: làm phần mềm cũng như nấu ăn, đừng chỉ chăm chăm đong đếm gia vị, mà quên mất phải nêm nếm bằng cả trái tim!